Een warm afscheid: Directeur Hans Terpstra blikt terug op ruim 20 jaar De Singel.

Na ruim twintig jaar vol passie en toewijding neemt Hans Terpstra afscheid als directeur van De Singel. We spraken met hem over zijn loopbaan, de hoogte- en dieptepunten, en de liefde voor het praktijkonderwijs die hem altijd heeft gedreven.

Hoe het allemaal begon

Hans, kun je ons meenemen naar het begin van je carrière? Hoe ben je in het praktijkonderwijs terechtgekomen?

“Mijn onderwijsavontuur begon in 1981 in Veghel, op Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) Het Middegaal. Ik weet nog dat ene telefoontje van Piet (directeur) – een moment dat mijn leven zou veranderen. Ik werd leraar in het VSO MLK, wat later praktijkonderwijs werd. Ik gaf les en begeleidde stages, en al snel wist ik: hier hoor ik thuis. Jaren later werd ik coördinator van de bovenbouw en daarna directeur van die school. In 2004 kwam ik naar Oss, naar De Singel, dat net was gefuseerd met Het Hooghuis. Er lagen veel uitdagingen, vanaf dag één voelde het voor mij als een schot in de roos.”

De kracht van De Singel

Je bent ruim twintig jaar aan De Singel verbonden geweest. Wat hield je al die tijd zo betrokken?

“De mensen. Vooral de jeugd en de collega’s die zich vol overgave voor hen inzetten. Er zit zoveel potentie in de leerlingen, en het is een voorrecht om ze daarin te begeleiden. We zijn hier altijd bezig geweest met ontwikkelen en groeien, en dat spreekt me enorm aan. Daarnaast is De Singel een echte netwerkschool. Samenwerken met bedrijven, het mbo, de gemeente, andere scholen – dát maakt ons onderwijs sterk en toekomstgericht. Het is een plek waar leerlingen zich kunnen ontwikkelen en vrienden maken op een manier die bij hen past.”

Hoe heeft De Singel zich ontwikkeld in de afgelopen jaren?

“Allereerst het gebouw. Sinds 2017 hebben we een modern en eigentijds pand dat echt uitnodigt tot leren en werken. Daarnaast zijn we een volwaardige school binnen het voortgezet onderwijs geworden. Onze leerlingen kunnen nu drie diploma’s halen: praktijkonderwijs, een branchegericht diploma en een Entree-diploma. We hebben echt een realistische leeromgeving gecreëerd, waarin leerlingen hun talenten kunnen ontdekken en voorbereiden op werk in diverse sectoren. Maar het belangrijkste is dat de kern hetzelfde is gebleven: leren door te doen, met volop kansen voor de échte aanpakkers. Dat is en blijft de kracht van het praktijkonderwijs.”

 

Je hebt generaties leerlingen zien komen en gaan. Welke momenten blijven je altijd bij?

“De diploma-uitreikingen. Die zijn altijd heel bijzonder. Leerlingen die vol trots hun portfolio presenteren, die laten zien hoeveel ze gegroeid zijn. Dat zijn gesprekken met een lach en een traan. Ook de kleine dagelijkse dingen: een leerling die vol trots zijn werkstuk komt laten zien, een spontane ontmoeting in de aula. Ik stond elke ochtend bij de ingang en kon aan de gezichten al zien hoe hun dag zou verlopen. Daarnaast zorgde ik ervoor dat ik minimaal een pauze per dag in de aula, tussen de jeugd, zat. Dan hoorde je de mooiste dingen, en dat versterkte de band met de leerlingen. De jeugd vindt dat zelf ook fijn: dan ben je niet de boze directeur, maar ben je laagdrempelig en toegankelijk voor hen. Dat soort contact ga ik echt missen.”

Wat maakt praktijkonderwijs volgens jou zo bijzonder?

“Mijn motto is altijd geweest: ‘doen is leren’. Je leert niet door alleen in een boek te kijken, maar door met je handen te werken, door fouten te maken en successen te beleven. Dat geldt niet alleen voor leerlingen, maar ook voor docenten en mijzelf. Ik heb geleerd dat je ruimte moet geven om te ontdekken. Soms gaat dat mis, maar juist daar leer je van. En dát principe werkt op elk niveau.”

De toekomst van praktijkonderwijs

Hoe zorgde je ervoor dat De Singel aansloot bij de veranderende arbeidsmarkt?

“We hebben een sterk team van specialisten die onze leerlingen voorbereiden op werk en vervolgonderwijs. We coachen ze op de competenties die ze nodig hebben, en door stages in diverse sectoren leren ze in de praktijk. Op De Singel gaan we eropuit: we werken het liefst in échte leersituaties. In ons schoolgebouw hebben we een plein met daaromheen een garage, een supermarkt, een techniekafdeling, een keuken en een afdeling zorg en welzijn. Levensecht leren dus, zowel binnen als buiten de school.

Burgerschap is daarnaast een essentieel onderdeel van ons onderwijs. Voor ons staat burgerschap voor het opleiden van leerlingen tot zelfbewuste en tevreden mensen die een bijdrage leveren aan de maatschappij. Dat vind je niet alleen in lessen terug, maar in alles wat we doen. Door buitenschools leren – bijvoorbeeld door mee te werken aan groen- en bouwprojecten of deel te nemen aan het Sport & Fun-programma – bereiden we leerlingen voor op volwaardig meedoen in de maatschappij. Ze leren niet alleen een vak, maar ontdekken ook hoe ze hun vrije tijd kunnen invullen en waar hun interesses liggen.”

Wat zijn volgens jou de grootste uitdagingen voor het praktijkonderwijs in de komende tien jaar?

“Er zijn er meerdere. De invloed van de straatcultuur op de schoolcultuur vraagt aandacht, en we moeten blijven werken aan een veilig en helder normenkader. Daarnaast moeten we het onderwijs inclusiever blijven maken, zodat leerlingen niet onnodig in hokjes worden geplaatst. Ik durf wel te zeggen dat De Singel een vergevorderde inclusieve school is. Maar daar blijft altijd ruimte voor verbetering. Een ander belangrijk punt is de instroom van anderstalige leerlingen: we moeten ervoor zorgen dat zij goed kunnen instromen en passende ondersteuning krijgen. Leerlingen worden op dit moment niet altijd passend geplaatst omdat de taalachterstand te groot is. In mijn ogen moet iedere school het als een opdracht zien om daar stappen in te zetten en daarmee die groep leerlingen passend onderwijs aan te bieden.”

Reflectie en afscheid

Wat was het meest emotionele moment in je tijd als directeur?

“Het overlijden van collega’s. Dat raakt niet alleen mij, maar het hele team en de leerlingen. Dat blijft je altijd bij. Maar ook de mooie momenten, zoals het 50-jarig jubileum van De Singel, blijven in mijn hart.”

Waar ben je het meest trots op?

“Op de veerkracht van ons team. In korte tijd is een groot deel van onze collega’s met pensioen gegaan en vervangen door een nieuwe generatie docenten. Het is geweldig om te zien hoe zij, met dezelfde bevlogenheid, het stokje hebben overgenomen. Dat geeft vertrouwen voor de toekomst.”

Wat zou je je opvolger willen meegeven?

“Luister. Naar de leerlingen, naar je collega’s. Geef mensen de ruimte en het vertrouwen om te groeien. Heb geduld, vooral als het moeilijk is. En blijf De Singel zien als een oefen- en ontmoetingsplek. Hier mogen fouten gemaakt worden, hier mag ontdekt worden. Dat maakt deze school zo bijzonder.”

En nu…?

Wat zijn je plannen na je pensioen?

“Nog geen vaste plannen, maar wel veel ideeën! Mijn vrouw en ik  willen door Zuid-Europa reizen en vooral genieten van de vrijheid. En natuurlijk veel tijd doorbrengen met onze vier kleinkinderen. Wat onderwijs betreft? Ik neem even afstand. Maar zeg nooit nooit, maar voor nu is het goed geweest. Volgend jaar hoop ik mee te mogen doen met de Nieuwjaarsborrel op De Singel, samen met andere gepensioneerden.”

Hans, bedankt voor alles wat je voor De Singel hebt betekend. We gaan je missen, maar wensen je een prachtig nieuw hoofdstuk toe! 🎉

Fotografie en interview: Sharon Damen | ShareOn